สปุตนิก – สิ่งมีชีวิตในทะเลลึกลับเชื่อว่ามีอายุอย่างน้อย 518 ล้านปีถูกค้นพบโดยนักวิทยาศาสตร์ในภาคใต้ของจีน นักวิทยาศาสตร์กล่าวว่าฟอสซิลที่เพิ่งค้นพบใหม่เติมช่องว่างในแนววิวัฒนาการของแมงกะพรุนหวีสมัยใหม่
ซากดึกดำบรรพ์ของสัตว์โบราณที่ค้นพบในตัวอย่างหินทรายจากก้อนหินที่กระจัดกระจายไปตามทุ่งนาและพื้นที่เพาะปลูกมีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 4 ซม. และมีหนวดยาว 18 เส้น ปกคลุมด้วยขนบางๆ ซึ่งไม่เหมือนกับแมงกะพรุนหวี (comb jellyfish) ในปัจจุบัน
แมงกะพรุนหวีสมัยใหม่นั้นเป็นสัตว์กินเนื้อที่ว่ายน้ำโดยใช้แถบสีรุ้ง และแถบหวีสีรุ้งตามแนวลำตัวของพวกมันประกอบด้วยเซลล์ที่ยื่นออกมาหนาแน่นซึ่งเรียกว่า “ชิเลีย” (cilia) นักวิทยาศาสตร์คาดการณ์ว่าสิ่งมีชีวิตโบราณอาจใช้ “หวี” ของมันเพื่อจับเหยื่อ
สิ่งมีชีวิตที่ค้นพบนี้ได้รับการขนานนามว่า Daihua ตามชนเผ่า Dai ซึ่งอาศัยอยู่ใกล้กับพื้นที่ขุด และ “hua” ในภาษาจีนแมนดารินที่แปลว่าดอกไม้
Meet Daihua — new #fossil from the #Cambrian of Chengjiang & relative of the mysterious #ctenophores, which may have evolved from sessile ancestors. New paper by @macroevolut @cambriannelids & colleagues https://t.co/V0pyeR9JVv #evolution #paleontology #fossilfriday pic.twitter.com/eMM3IPMEgI
— Current Biology (@CurrentBiology) March 21, 2019
“เมื่อผมเห็นฟอสซิลนี้ครั้งแรก ผมสังเกตเห็นคุณสมบัติบางอย่างที่ผมเห็นในกลุ่มหวีวุ้น (comb jellies) ทันที” จาคอบ วินท์เทอร์ นักบรรพชีวินวิทยาโมเลกุลจากมหาวิทยาลัยบริสตอลกล่าว “คุณสามารถเห็นรอยเปื้อนสีดำซ้ำ ๆ เหล่านี้ตามหนวดแต่ละอันที่มีลักษณะคล้ายกับฟอสซิลหวีวุ้น นอกจากนี้ฟอสซิลยังเก็บรักษาแถวของชิเลีย (cilia) ซึ่งสามารถมองเห็นได้ เพราะพวกมันมีขนาดใหญ่ โครงสร้างเช่นนั้นพบได้ในหวีวุ้นเท่านั้น ”
นักวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัยบริสตอล, มหาวิทยาลัยยูนนานในประเทศจีน และพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติของลอนดอน ได้เปรียบเทียบฟอสซิลที่ค้นพบใหม่กับสิ่งมีชีวิตอีกตัวหนึ่งซึ่งมีหนวด 18 เส้น – ดิโนมิชชูส (Dinomischus) แม้จะดูเหมือนดอกไม้ (พร้อมกับ “ก้าน” ที่ทอดสมอสิ่งมีชีวิตสู่ก้นทะเล) แต่มันเป็นสัตว์ที่มีโครงกระดูกออร์แกนิก และเชื่อว่าจะได้รับอาหารโดยการกรองน้ำรอบๆ ผ่านหนวดมีขน ก่อนหน้านี้สิ่งมีชีวิตนี้ถูกจัดให้อยู่ในกลุ่ม entoprocta แต่ทีมร่วมบอกว่า มันอยู่ในลำดับวงศ์ตระกูลแมงกะพรุนหวีแทน
ในการศึกษาที่ตีพิมพ์โดยทีมงานร่วมนักวิทยาศาสตร์เสนอทฤษฎีที่อธิบายว่า แมงกะพรุนสมัยใหม่นั้นวิวัฒนาการมาจากการมีโครงกระดูกออร์แกนิคมาเป็นลักษณะที่โปร่งใสหรือมีสีรุ้งที่ทันสมัย
ตามนักธรณีวิทยา หวีของแมงกะพรุนหวีวิวัฒนาการมาจากหนวดในบรรพบุรุษ คล้ายปะการังที่ติดอยู่กับพื้นทะเล ปากของพวกมันขยายออกเป็นทรงกลมคล้ายบอลลูนในขณะที่ร่างดั้งเดิมลดขนาดเพื่อให้หนวดที่ใช้ล้อมรอบปากตอนนี้โผล่ออกมาจากด้านหลังของสัตว์
“ด้วยการเปลี่ยนร่างทำนองนั้น ฉันคิดว่าเรามีคำตอบบางอย่างที่จะเข้าใจว่า ทำไมหวีวุ้นจึงยากที่จะเข้าใจ มันอธิบายว่าทำไมพวกมันสูญเสียยีนจำนวนมากและมีสัณฐานวิทยาที่เราเห็นในสัตว์อื่นๆ” ลุค แพร์รี ผู้เขียนร่วมของการศึกษานี้ กล่าว
“ มันอาจเป็นหนึ่งในช่วงเวลาที่น่าตื่นเต้นที่สุดในชีวิตของผม” วินท์เทอร์กล่าวเพิ่มเติมและว่า “เราดึงตำราทางสัตววิทยาออกมาและพยายามคลุมหัวความแตกต่างและความคล้ายคลึงกันต่างๆ แล้วก็ตู้ม! – นี่คือฟอสซิลอีกตัวที่เติมเต็มช่องว่างนี้”
