บาบอ(คำภาษาญาวี หมายถึงครูใหญ่)หะยีซอและห์แห่งสถาบันปอเนาะอะห์มาดียะห์ที่อยู่ต.ท่าช้าง อ.บางคล่ำ จ.สงขลาบุคลากรผู้มีความฝัน เริ่มต้นจากศูนย์จนมีวันนี้..
ภาพแรกที่เราได้สัมผัสเมื่อได้เดินทางมาถึงมัสยิดส่งเสริมสุขภาพ บ้านบ่อแพ อันเป็นสถานที่ซึ่งคงไว้ด้วยองค์ความรู้ด้านสุขภาพ มีลานหินปุ่มสำหรับนวดฝ่าเท้า ลานออกกำลังกายใต้มัสยิดหลังจากที่ศาสนิกชนได้มาปฏิบัติภาระกิจทางศาสนา เรียบร้อยแล้ว
บาบอหะยีซอและห์ ชายวัยกลางคนผู้มีแววตาอารีและดูแข็งแรง ออกมาต้อนรับคณะเราอย่างเป็นกันเองพร้อมเล่าให้ฟังว่าที่นี่เป็นศูนย์การ เรียนรู้ด้านสุขภาวะที่สำคัญแห่งหนึ่งได้รับการยกระดับโดยผู้ว่าราชการ จังหวัดสงขลา ซึ่งเล็งเห็นถึงการพัฒนาอย่างจริงจังของมัสยิดส่งเสริมสุขภาพแห่งนี้
หลังจากปฏิสันถารกันพอสมควรบาบอได้นำเราไปชมสถานีการเรียนรู้ต่างๆซึ่งอยู่ ในบริเวรโรงเรียนปอเนาะอะห์มาดียะห์ รวมทั้งได้พูดถึงโรงเรียนปอเนาะแห่งนี้
บาบอพูดถึงปัญหาของโรงเรียนปอเนาะที่สอนแต่หลักศาสนาแต่เพียงอย่างเดียวว่า คนทั่วไปมองแนวทางแบบนี้เป็นปัญหาของสังคมเพราะเรียนแต่ศาสนาไม่สามารถสร้าง อาชีพ หรือใช้ในสังคมได้
สำหรับบาบอเองอยากจะเห็นโรงเรียนปอเนาะในฝัน โรงเรียนที่มีเด็กนักเรียนปอเนาะปกครองดูแลกันเองเพื่อให้เกิดการยอมรับใน สังคม ไม่ใช่แค่สังคมมุสลิมเท่านั้น แต่เป็นสังคมโดยรวม เพื่อไม่ให้ใครมาดูถูกโรงเรียนปอเนาะว่าเป็นภาระของสังคม!
ตลอดเวลา 3-4 ปีที่ผ่านมานี้ เราเริ่มยิ้มได้ เริ่มภูมิใจกับสิ่งที่เราทำขึ้น จากที่เราไม่มีงบประมาณเข้ามาช่วยเหลือจุนเจือเลยแม้แต่น้อย เรารู้ว่าถ้าหากเราต้องมาเฝ้ารอการช่วยเหลืออยู่ตลอดเวลา..เราก็จะอ่อนแอ อยู่ตลอดเวลา ฉะนั้นเราจะต้องเป็นฝ่ายให้กับสังคมก่อนจนกระทั่งเริ่มก่อตั้งสหกรณ์ และเจียดเงิน 20% เพื่อใช้ในงานจิตอาสา เราได้รับการช่วยเหลือในด้านอื่นๆจากพันธมิตร ทั้งองค์กรศาสนา มหาวิทยาลัย และทางมูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทยแผนงานสร้างเสริมสุขภาวะมุสลิมไทยฯ หรือ สสม. เข้ามาช่วยสนับสนุนแต่ทั้งหมดทั้งมวลเราต้องเริ่มจากตัวเราเองก่อน คือถ้าเราไม่พยายามที่จะยืนใครก็ประคองเราไม่ไหวโดยมีความหวังที่จะสร้าง โรงเรียนปอเนาะต้นแบบ ปอเนาะที่สามารถยืนได้ด้วยลำแข้งของตัวเองกระทั่งเกิดความเข้มแข็งในองค์กร
ในส่วนของสสม.ได้มีโอกาสเข้ามาช่วยในการติดต่อประสารงาน วางแบบวิสัยทัศน์รวมถึงระดมทุนซึ่งตรงนี้ส่วนหนึ่งก็ใช้ทุนจากสหกรณ์รวมอยู่ ด้วยจนภายในศูนย์การเรียนรู้ที่นี่มีทั้งการปลูกผัก พืชสมุนไพร เลี้ยงแพะ และมีกลุ่มงานแกะสลักซึ่งเป็นสิ่งที่สร้างเสริมรายได้ให้กับโรงเรียนปอเนา ะอะห์มาดียะห์เป็นอย่างดี เพราะงานที่นี่มีตั้งแต่หลักร้อยไปจนถึงหลักแสน นอกจากนี้ยังมีการทำน้ำหอมขายซึ่งได้รับผลตอบรับเป็นอย่างดีสร้างกำไรเพียง พอที่จะจุนเจือตัวเองได้สบาย
สำหรับระบบการจัดการดูแลที่นี่เรามีสภาในการปกครองเหมือนสังคมจริงๆ มีการหารายได้เข้าสหกรณ์เหมือนกระทรวงการคลัง แม้แต่บาบอเองที่เป็นครูใหญ่ก็ต้องเคารพการตัดสินของสภาที่เป็นไปในรูปแบบ ของประชาธิปไตร
จะเห็นได้ว่าสถาบันปอเนาะอะห์มาดียะห์ นอกจากเป็นศูนย์การเรียนรู้ด้านส่งเสริมสุขอนามัยแล้ว ยังปลูกฝังให้นักเรียนที่นี่เป็นนักประชาธิปไตย และมีการบริหารจัดการหารายได้สร้างตนเองภายใต้แนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงอีกด้วย นับเป็นความสำเร็จอีกก้าวหนึ่งของโรงเรียนปอเนาะในฝันภายใต้การกำกับดูแลของ “บาบอหะยีซอและห์”
