ตอลิบานบังคับผู้หญิงอัฟกันสวมชุดบุรกาปิดหน้าในที่สาธารณะ

กลุ่มตอลิบานได้ออกกฎหมายใหม่บังคับเพิ่มเติมเกี่ยวกับเสื้อผ้าสตรีชาวอัฟกัน [ไฟล์ภาพ: Mohammad Shoib/Reuters]

รัฐบาลตอลิบานได้ประกาศคำสั่งใหม่เมื่อวันเสาร์ที่ 7 พ.ค. 2565 ให้ผู้หญิงอัฟกันสวมชุดบุรกาปิดหน้าในที่สาธารณะ อัลจาซีรารายงาน

คำสั่งดังกล่าวถูกออกในนามของ ไฮบาตุลเลาะห์ อัคห์ฮุนด์ซาดา ผู้นำสูงสุดแห่งตาลีบัน ผ่านกระทรวงส่งเสริมความดีและห้ามปรามความชั่ว (Ministry for Promotion of Virtue and Prevention of Vice) ซึ่งเป็นหนึ่งในข้อบังคับที่เข้มงวดที่สุดสำหรับสตรีอัฟกัน นับตั้งแต่กลุ่มตอลิบานเข้ายึดอำนาจปกครองในอัฟกานิสถานได้อีกครั้งเมื่อปีที่แล้ว

กระทรวงฯ ประกาศว่า “ผู้หญิงชาวอัฟกันที่มีเกียรติทุกคนต้องสวมฮิญาบ” หรือผ้าคลุมศีรษะ รายงานของอัลจาซีราระบุ

กระทรวงระบุในแถลงการณ์ว่า ชาโดรี (Chadori) ซึ่งคือบุรกาอัฟกานิสถานสีน้ำเงินหรือผ้าคลุมทั้งตัว เป็นตัวเลือก “ฮิญาบที่ดีที่สุด”

ในคำสั่งนี้ระบุว่า ผ้าคลุมยาวสีดำคลุมผู้หญิงที่สวมตั้งแต่หัวจรดเท้า ก็ถูกยอมรับว่าเป็นฮิญาบตามกฎหมายนี้ของตอลิบาน

‘บูร์กา’ (Burqa) เป็นการสวมผ้าคลุมตั้งแต่หัวจรดเท้า รวมถึงให้ปกปิดใบหน้า ยกเว้นดวงตา มันกลายเป็นสัญลักษณ์ของการปกครองแบบเข้มงวดครั้งก่อนของตอลิบานตั้งแต่ปี 2539 ถึง 2544 ทั้งนี้ผู้หญิงส่วนใหญ่ในอัฟกานิสถานสวมผ้าคลุมศีรษะ แต่หลายคนในเขตเมือง เช่น คาบูล ไม่คลุมแบบปิดใบหน้า

แม้รัฐบาลตาลีบันบอกว่านี่เป็นเพียง ‘คำแนะนำ’ สำหรับผู้หญิงก็ตาม แต่อีกด้านหนึ่งพวกเขาก็ได้กำหนดโทษชัดเจน โดยโฆษกกระทรวงส่งเสริมความดีและห้ามปรามความชั่ว ระบุว่า คนที่ไม่ปฏิบัติตามจะถูกเยี่ยมบ้าน และตักเตือนสามี พ่อ หรือพี่ชาย–น้องชาย และในที่สุดคือถูกจำคุก ส่วนในกรณีที่ผู้ปกครองเป็นข้าราชการ ก็จะถูกลงโทษด้วยการพักงานหรือปลดออกจากตำแหน่ง

นับตั้งแต่เข้ายึดครองอัฟกานิสถานครั้งใหม่ กลุ่มตอลิบานได้ออกข้อบังคับที่เข้มงวดเกี่ยวกับเสรีภาพและการเคลื่อนไหว โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่มุ่งเป้าไปที่ผู้หญิง ซึ่งชวนให้นึกถึงการปกครองครั้งสุดท้ายของพวกเขาในทศวรรษ 1990

ในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมา ผู้นำตอลิบาน โดยเฉพาะจากกระทรวงส่งเสริมความดีและห้ามปรามความชั่ว ได้ประกาศบังคับใหม่มากมาย แม้ว่าจะมีการวิพากษ์วิจารณ์และมีแรงกดดันจากนานาประเทศ

ในเดือนธันวาคมที่ผ่านมา กระทรวงนี้ซึ่งเข้ามาแทนที่กระทรวงกิจการสตรีของอัฟกานิสถาน ได้ออกข้อกำหนดเกี่ยวกับผู้หญิงไม่ให้เดินทางไกลเกินกว่า 72 กม. (45 ไมล์) หากไม่มีญาติใกล้ชิดที่เป็นชายรว้มเดินทางด้วย

ในเดือนมกราคม กลุ่มผู้เชี่ยวชาญด้านสิทธิมนุษยชนขององค์การสหประชาชาติ 36 คนกล่าวว่า ผู้นำกลุ่มตอลิบานในอัฟกานิสถานกำลังดำเนินการการเลือกปฏิบัติและความรุนแรงต่อสตรีและเด็กหญิงขนาดใหญ่และเป็นระบบ

“เรากังวลเกี่ยวกับความพยายามอย่างต่อเนื่องและเป็นระบบในการกีดกันผู้หญิงออกจากสังคม เศรษฐกิจ และการเมืองทั่วประเทศ” ผู้เชี่ยวชาญกล่าวในแถลงการณ์

ในเดือนมีนาคมตอลิบานกลับลำเปลี่ยนใจกระทันหันสั่งปิดโรงเรียนมัธยมของเด็กผู้หญิงในช่วงเช้าของการกำหนดเปิดเทอมวันแรก ทำให้เกิดความไม่พอใจของประชาคมระหว่างประเทศ