หลักฐานที่ว่าการเข้ามาของมุสลิมในยุโรปโดยเฉพาะกรุงโรงมีมาตั้งแต่ใน ศตวรรษที่ 9 ถือว่าเป็นช่วงเวลาที่ยาวนาน อิตาลีถือเป็นดินแดนที่มีความ คลาสสิค กรุงโรมที่มีความงดงาม วาติกันเป็นศูนย์รวมของคาทอลิก นิสัยคนอิตาลีเป็นที่น่าประทับใจ มารยาทดีมีเสน่ห์ของตนเอง ทุกวันนี้มุสลิมใน อิตตาลี ยังคงมีจำนวนน้อยมาก ที่เป็นมุสลิมแบบดั้งเดิม ส่วนสำคัญจะเป็นผู้อพยพและผู้ที่สนใจอิสลาม ในกรุงโรมมีมัสยิดที่มีความยิ่งใหญ่มาก อยู่ในระดับต้นๆ ของโลกที่สามารถจุคนได้มากถึง 12,000 คน ถือเป็นสัญลักษณ์สำคัญของอิสลามในโลกตะวันตก.. จากข้อมูล qz.com อิตาลีในปัจจุบันถือว่าประชากรมุสลิมมีมากเป็นอันดับ 4 ในยุโรป จำนวน มัสยิดที่มีอนาคตจะเพิ่มขึ้นเพื่อความพอเพียง หากเปรียบเทียบแล้วจำนวนประชากรมุสลิมของฝรั่งเศสมีมากกว่า อิตาลี 3-4 เท่าและจำนวนมัสยิดก็จะมีมากกว่า
ความขาดแคลนมัสยิดในอิตาลี แท้จริงแล้วเกิดขึ้นจากหลายปัจจัย ประการสำคัญอิสลามไม่ได้รับการยอมรับอย่างเป็นทางการเพราะความยิ่งใหญ่ในปัจุบันอย่างโรมันคาทอลิกที่มีอิทธิพลมากทั้งยุโรป การจัดหาแหล่งเงินทุนจากประเทศอาหรับ พอมีลู่ทางแต่การได้รับอนุญาตจากหน่วยงานเป็นเรื่องที่ยาก เพราะจะถูกต่อต้านโดยเฉพาะในชุมชนท้องถิ่น การก่อสร้างมักจะหลีกเลี่ยงทางด้านสถาปัตยกรรมอิสลาม เพื่อไม่ให้เกิดความตรึงเครียดในชุมชนหรือเขตพื้นที่นั้นๆ แต่สถาณะทางสังคมของมุสลิมในโรม หรือ อิตาลี เมืองอื่นๆ ผู้อพยพที่มาจากประเทศในแอฟริกา การจัดหาเงินทุนที่มีจากการ์ต้า ซาอุดิอาระเบีย และอาหรับอื่นๆ จัดหาแนวทางการสร้างมัสยิด โดยจะเป็นวิธีทางการทูต หรือแบบอื่นผลสำเร็จก็จะมีทางเป็นไปได้สูงแม้ว่างบประมาณทางการเงิน และทางการทูต จะเป็นปัจจัยที่ส่งผลต่อการเพิ่มขึ้นของมัสยิดแต่ ปัจจัยเสี่ยงที่หน่วยงานในพื้นที่จะประเมินหรือตัดสินในที่จะอนุมัติ การก่อสร้าง เล็งเห็นถึงปัญหาที่จะตามมา ของคนในชุมชนนั้นๆ
ตามความเป็นจริงสัญลักษณ์ของ โรม คือ วาติกัน การเพิ่มขึ้นของประชากรยังคงเป็นส่วนน้อยและเหตุผลที่ไม่เพียงพอตั้งแต่ปี 1980 มีผู้อพยพแสนกว่าคน คิดเป็นแค่ 0.5% ของประชากรที่จดทะเบียน อีกสิบปีต่อมา เพิ่มเป็น 6 แสนคน จนถึงปี 2016 ประชากรจากต่างชาติมีมากขึ้นเป็น 8.4% แต่ 1 ใน 3 ของผู้อพยพเป็นมุสลิม และอนาคตจำนวนสัดส่วนจะเพิ่มมากขึ้นในปี 2030 อีกหนึ่งมัสยิดที่มีขนาดใหญ่ ที่อยู่ทางตอนใต้ ของ อิตาลีคือ ปาแลร์โม เป็นพื้นที่ที่ไม่ไกลจากแอฟริกาเหนือ อย่างตูนิเซีย ในบริเวณนั้นจะมีชาวตูนิสเดินทางมา ตั้งอดีตมีการข้ามไปมาระหว่างสองประเทศมีการค้าขายกันมาอย่างช้านาน ในบริเวณเมืองปาแลร์โมมีประชากรมุสลิมที่หลายเชื้อชาติ มากกว่า 30 ประเทศที่อาศัยอยู่บริเวณนั้น มัสยิดนี้ถือว่าไม่เก่ามากเพราะสร้างขึ้นในปี 1989 ปัญหาที่เกิดขึ้นถือเป็นเรื่องปรกติ ความหลากทางด้านวัฒนธรรมอิสลามที่มาจากหลายที่ ที่เป็นยุโรปเดิม และนานาประเทศ แต่ทุกอย่างสามารถสอดคล้องเข้าด้วยกันได้ด้วยหลักการที่เหมือนกัน มุสลิมอิตาลีจะไม่แบ่งแยกและพวกเขาพร้อมจะต้อนรับการมาเยือนในเมืองนั้นๆ
โอกาสในการรวมกลุ่มเพื่อภูมิทัศน์ใหม่ของอิสลามในอิตาลี
จากข้อมูลของ JAMES A. TORONTO นักวิจัยเกี่ยวกับอิสลามในอิตาลี ได้ศึกษาถึงความเป็นไปได้ในอนาคตและโอกาสของมุสลิมในอิตาลี เพราะแนวโน้มในอนาคต หน่วยงานของรัฐจะทำการสังเกตการณ์ถึงการเติบโตอย่างเคร่งครัดของมุสลิมในแต่ละเมือง ทั้งในเรื่องการดำเนินงานทางด้าน ศาสนา ศีลธรรม อุดมการณ์ความหลากหลายที่จะบรรลุถึง กฎ ข้อบังคับ เพื่อความต้องการของมุสลิมในประเทศนี้ในการบรรลุถึงสถานะทางกฏหมาย เหตุผลของการกีดกัน เพราะมุสลิมในประเทศนี้มีเหตุผลที่อยากจะมีส่วนร่วมในการสร้างสรรค์และบูรณาการสังคมอิตาลีและความพยายามที่จะสร้างเอกลักษณ์ที่ให้เกิดความสอดคล้องกันในทุกศาสนาของประเทศนี้ การรวมกลุ่มของอิสลามในประเทศนี้จะเคลื่อนไปข้างหน้าอย่างช้าๆ อาจจะมีหล่ายปัจจัยที่พยายามขัดขวางแต่ความพยายาม ความสำเร็จอยู่ทุกอย่างอยู่ที่พระเจ้า การที่อิสลามในอิตาลีต้องการบูรณาการในภูมิทัศน์ทางศาสนา การต่อสู้กับความไม่ไว้ว่างใจแนวโน้มความลำเอียง ด้วยความยิ่งใหญ่ของ คาทอลิก อันมีผลต่อสัมคมมุสลิมในทุกพื้นที่ของอิตาลี แต่ปัจจุบันท่ามกลางปัจจัยหลายๆอย่างมุสลิมในอิตาลีมีทัศนคติค่อนข้างที่จะอดทน หลายสิ่งที้เกิดขึ้นระหว่างอิตาลีและผู้อพยพ ชนกลุ่มน้อยในเรื่องศาสนาถือเป็นจุดแห่งการต่อสู้ การพัฒนาประสิทธิภาพในตัวบุคคลและสิ่งนั้นมุสลิมในอิตาลีนำมาใช้ส่งเสริมให้เกิดขึ้นได้ในที่สาธารณะ
การสร้างบทบาททางการเมืองสังคมเพื่อหาปัจจัยบางอย่างที่สามารถอยู่ร่วมกันได้ถือเป็นข้อคิดที่นักสังคมวิทยาแนวคิดทันสมัยในยุโรปเคยหยิบนำมาใช้ ปัจจัยที่สามารถทำให้หลายศาสนาทำงานร่วมกันได้ และประสบความสำเร็จมาแล้วใน สหรัฐและ อังกฤษ ที่มุสลิม มีสถานะทางสังคม ตำแหน่งหน้าที่การงานที่ดีได้ ข้อมูลจากผู้สังเกตการณ์ในงานเขียนของ JAMES A. สังคมในอิตาลีมีความคึกคักหลายอย่างเกิดจากกลุ่มชนผู้อพยพที่เข้ามา ทำให้สังคมเมืองแปลกตา วัฒนธรรมอันดีที่แสดงต่อกัน ในเวลาที่อิตาลีเป็นเหมือนห้องปฎิบัติทางวัฒนธรรมขนาดใหญ่อาจจะเป็นบางส่วนที่มีผลเสียตามมา ภัยคุกคามก่อการร้ายที่อาจจะเกิดขึ้นได้ และในเรื่องมาตฐานการใช้ชีวิตและความรับผิดชอบ มุมมองทางตรรกวิทยาที่ซับซ้อนยากที่จะคาดการณ์ การรวมกลุ่มอิสลามถึงระบบเศรษฐกิจในทางศาสนา อาศัยความพยายามอย่างต่อเนื่อง การร่วมกันระหว่างมุสลิมกับไม่ใช่มุสลิม การจะอยู่ร่วมกันอย่างไร การต่อสู้กับปัญหาต่างๆ อย่างไร สภาพแวดล้อมศาสนาการเมืองมีนัยยะอย่างไร วัฒนธรรมตะวันตกมาใช้อย่างไรได้บ้างเพื่อให้สอดคล้องกับความเป็นอิสลาม แบบที่ว่า อิสลามในอิตาลีจะไม่มีผลกระทบต่อวัฒนธรรมยุโรปแบบเดิม กระบวนการนี้จะทำให้อิสลามเข้าสู่ความสันติแบบถาวร สิ่งที่จะเพิ่มบทบาททางสังคมจะเป็นความจริง ความพยายามของมุสลิมในอิตาลี ที่ต้องการทบทวนเรื่องของความสัมพันธ์และการใช้ชีวิตแบบสาธารณะเป็นการเสริมเติมแต่งให้เป็นส่วนหนึ่งของอัตลักษณ์ประจำชาติ การกำหนดบางสิ่งที่สามารถเจรจาต่อรองได้ เพื่อเกิดความลงตัวในอนาคตและกลุ่มผู้อพยพกลุ่มใหม่ที่จะเกิดขึ้นในภายภาคหน้า การสร้างอิสลามให้เกิดผลใช้นำเอาวัฒนธรรมแบบใหม่มาร่วมกับความเป็นอยู่เกิดแบบถาวร และเมื่อคนยุโรปเริ่มที่จะสัมผัสกับอิสลามได้เข้าใจถึงข้อเท็จจริง ความสนใจในอิสลาม convert to Islam จะมีมากขึ้นเรื่อยๆ ในอนาคต
อาจารย์ประจำศูนย์อิสลามศึกษา มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต วิทยาเขตพัฒนาการ
