ไม่มีใครคาดคิดว่า การแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 จะส่งผลกระทบรุนแรงและยาวนาน ไม่เว้นแม้แต่ชุมชนเข้มแข็งอย่าง “วิสาหกิจชุมชนเทศบาลตำบลเกาะทวด” จังหวัดนครศรีธรรมราช ซึ่งมีรายได้หลักจากการส่งออก ส้มโอทับทิมสยาม ส้มโอทองดี ไปขายยังประเทศจีน และส่งผักปลอดภัย ผักพื้นบ้าน ขายในประเทศ ที่โดนแรงสั่นสะเทือน ทำให้ผลผลิตในพื้นที่ต้องการตลาดเพื่อระบาย หารายได้ทดแทนการส่งออกที่หายไป
นั่นทำให้ “บุญรวย คงเกาะทวด” ประธานวิสาหกิจชุมชนเทศบาลตำบลเกาะทวด ได้พบกับ “แม็คโคร”
@ผลผลิตดีแต่มีปัญหา “ตลาด”
“เมื่อก่อนเกษตรกรที่นี่ปลูกผลผลิตตามกระแส ใครบอกว่า ปาล์มขายดีก็แห่ปลูกกัน พอผลผลิตออกมาก็ล้น ราคาก็ต่ำ ผมจึงเสนอแนวคิดให้เกษตรกรปลูกพืชสร้างรายได้ เป็นที่ต้องการ อย่าง ส้มโอทับทิมสยาม ส้มโอทองดี นอกจากนี้ยังมีคนสนใจเรื่องสุขภาพก็มารวมกลุ่มกัน ปลูกผักปลอดภัย ผักอินทรีย์ ไปด้วยเลย” บุญรวย บอกเล่า
เกษตรกรหลายร้อยครัวเรือน จึงมารวมตัวกัน ใช้พื้นที่เพาะปลูกมากกว่า 500-600 ไร่ ลงมือลงแรงแปลงเป็นสวนส้มโอทับทิบสยาม ส้มโอทองดี ผักอินทรีย์ ผักปลอดภัย ต่าง ๆ ส่งผลผลิตขายในนาม “วิสาหกิจชุมชนเทศบาลตำบลเกาะทวด” จนส้มโอเลื่องชื่อ ตลาดส่วนใหญ่ส่งออกไปขายยังประเทศจีน ส่วนผักกระจายไปยังตลาดสด ร้านอาหาร โรงแรม ใกล้เคียง
ผักจากวิสาหกิจชุมชนแห่งนี้ ยังมีเรื่องราวที่น่าสนใจ เพราะส่วนหนึ่งมาจากแปลงปลูกของโรงเรียน 4 แห่ง ฝีมือเกษตรกรรุ่นเยาว์ ระดับประถมศึกษา 3 แห่ง ระดับมัธยมศึกษา 1 แห่ง ที่เป็นความหวังของชาวบ้าน และหนึ่งในนั้นมี โรงเรียนนครศรีธรรมราชปัญญานุกูล ซึ่งเป็นโรงเรียนประจำของนักเรียนที่มีความบกพร่องทางสติปัญญา ก็มีผลผลิตส่งมาขายด้วยเช่นกัน
“หลังจากวิสาหกิจเริ่มอยู่ตัว เราก็หันมาปลูกฝังเรื่องการปลูกผักปลอดภัย และเศรษฐกิจพอเพียงในเยาวชนกลุ่มนักเรียน เริ่มจากระดับประถมศึกษา เน้นผักปลูกง่าย เช่น ผักบุ้ง ผักโขมแดง ดูแลไม่ยาก ระดับมัธยมศึกษาก็ปลูกพืชที่ยากขึ้นมาอีกนิด คือ แตงร้าน ฟักทอง ฟักเขียว มะระ ผลผลิตที่ได้ส่วนหนึ่งนำไปทำเป็นอาหารกลางวัน ส่วนที่เหลือนำมาขายผ่านวิสาหกิจชุมชน สร้างรายได้ ส่งเสริมการบริโภคผักปลอดภัย”
@โควิด–19 พ่นพิษ ได้แม็คโครช่วยคิด
บุญรวย ยอมรับว่า “ในช่วงสถานการณ์แพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 ผลผลิตขายไม่ได้เหมือนเมื่อก่อน ยอดขายหายไปราว 60 เปอร์เซนต์ วิสาหกิจชุมชนต้องปรับตัว มองหาตลาดภายในประเทศ จนได้มาเจอกับ แม็คโคร ที่เข้ามาช่วยแนะนำในเรื่องการตลาด ช่องทางจำหน่าย และวางแผนการผลิต ซี่งเป็นสิ่งจำเป็นของเกษตรกรในพื้นที่ ที่ส่วนใหญ่…ปลูกเป็นแต่ขายไม่เป็น”
ด้าน “ภควัฏ ฉินทกานันท์” ผู้จัดการอาวุโส ฝ่ายจัดซื้ออาหารสด บริษัท สยามแม็คโคร จำกัด (มหาชน) กล่าวว่า ทางแม็คโครได้เข้าไปช่วยเหลือ รับซื้อผลผลิตจากวิสาหกิจชุมชนเทศบาลตำบลเกาะทวด ประกอบด้วย ส้มโอทองดี ผักสลัดคอส ผักพื้นบ้าน อาทิ ผักเหลียง โดยเริ่มวางขายในแม็คโครสาขาโซนภาคใต้ ก่อน ซึ่งเราได้วางแผนการรับซื้อผัก ผลไม้ปลอดภัยเพิ่มเติมอีกกว่า 17 รายการ นำไปวางขายในแม็คโครสาขาภาคใต้ และขยายสู่สาขาอื่นๆ ต่อไป”
แม็คโครไม่เพียงรับซื้อผลผลิตในช่วงวิกฤตเท่านั้น แต่ยังร่วมวางแผนการเพาะปลูก ทำงานใกล้ชิดกับวิสาหกิจชุมชนฯ โดยให้ความรู้ด้านการตลาด มาตรฐานความปลอดภัย ตลอดจนการจัดการบริหารผลผลิตที่ตลาดมีความต้องการ
“ในช่วงวิกฤตเช่นนี้ แม็คโครเข้าใจดีว่า เกษตรกรรายย่อยมีความยากลำบากในการกระจายผลผลิต เราจึงไม่นิ่งนอน ใจที่จะเข้ามาช่วยเหลือ โดยยังคงให้ความสำคัญกับความปลอดภัยอย่างเข้มข้น และสนับสนุนให้เกษตรกรผลิตผักปลอดภัย อันเป็นนโยบายหลัก เราเชื่อว่า หากสามารถช่วยให้เกษตรกรขายผลผลิตได้มากๆแล้ว การสร้างรายได้และพัฒนาคุณภาพชีวิตให้มั่นคงยั่งยืนก็จะเกิดขึ้นตามมา”
@ผักแบ่งปัน
บุญรวยบอกอีกว่า ในช่วงโควิด-19 เช่นนี้ ยังมีผลผลิตผักส่วนหนึ่งที่ขายไม่ได้ สมาชิกจึงตกลงกันว่า จะนำผักเหล่านี้ไปมอบให้กับเทศบาล เป็นวัตถุดิบในการทำอาหาร จัดส่งไปยังวัดวาอารามที่ตั้งโรงทานแจกจ่ายให้กับประชาชนที่กำลังลำบาก
“เราโชคดี ที่ดินในพื้นที่เกาะทวดมีความอุดมสมบูรณ์ เหลือกินก็ขาย ขายไม่ได้ก็แบ่งปัน ช่วงนี้ถ้าจะขาดแคลนจริงๆ ก็พวกอุปกรณ์ป้องกันการแพร่ระบาด อย่างเจลแอลกอฮอล์ฆ่าเชื้อโรค หน้ากากอนามัย ซึ่งตรงนี้วิสาหกิจชุมชนก็ปันกำไร 3-4 % ซื้อหามาแจกจ่าย สร้างภูมิคุ้มกันให้คนในชุมชนแข็งแรง”
เสน่ห์ของวิสาหกิจชุมชนแห่งนี้จึงไม่ได้เลื่องชื่อแค่ผักผลไม้ที่มีคุณภาพดี แต่ยังได้ชื่อว่า เป็นชุมชนแห่งไมตรีจิต ที่มีความเห็นอกเห็นใจ ดำเนินชีวิตตามหลักเศรษฐกิจพอเพียงได้อย่างแข็งแกร่งยิ่ง
